Türkiye’nin ilk kadın veteriner hekimi olan ve eğitim hayatı ile meslek yaşamında birçok başarıya imza aran Sabire Aydemir, kadınlara ilham vermiş öncü bir figürdür.
Sabire Aydemir Kimdir?
Cumhuriyet tarihinin önemli kadın figürlerinden biri olan ve Türkiye’nin ilk uzman kadın veteriner hekimi unvanını taşıyan Sabire Aydemir, 1910 yılında Kastamonu’nun İnebolu ilçesinde doğmuştur. Annesi Firdevs Saka (Dalyan), babası ise Seyit Ali Bey’dir. Babasını küçük yaşta kaybeden Sabire Hanım, annesinin İstanbul’dan getirdiği kumaşları İnebolu’da satarak aile geçimini sağlaması sayesinde eğitimine devam edebilmiştir. 1947 yılında birlikte çalıştığı Ünyeli Hasan Tahsin Aydemir ile evlenmiş ve Samsun’a taşınmıştır. Bu evlilikten iki çocuğu olmuştur. Sabire Aydemir, 4 Temmuz 1991’de Ankara’da hayatını kaybetmiştir.
Eğitim Hayatı ve Veterinerlik Mesleğine Yönelişi
İlkokul eğitimini Kastamonu’da tamamladıktan sonra ortaöğretim için İstanbul’a giden Aydemir, 1933 yılında Erenköy Kız Lisesi’nden mezun olmuştur. Sabire Aydemir, başta tıp eğitimi almak istiyordu fakat kız öğrencilerinin tıp fakültesinde yatılı olarak kabul edilmemesi ve hayvanlara karşı duyduğu derin sevgi, onu veterinerlik mesleğine yönlendirmiştir. O yıl ilk kez kadın öğrencilere kapılarını açan Ankara Veterinerlik Yüksekokulu’na kaydoldu ve 1937 yılında bu okuldan mezun olan on kadından biri olarak meslek hayatına adım atmıştır.
Kariyer ve Çalışma Hayatı
Sabire Aydemir, çeşitli laboratuvarlarda çalıştıktan sonra Veterinerlik Fakültesi’ne dönerek 1945 yılına kadar Ankara Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü’nde Bakteriyoloji dalında asistanlık yapmıştır. Gönüllü olarak Anadolu’ya tayinini isteyen Aydemir, Samsun Atakum’daki Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü’nde Bakteriyoloji Mütehassısı olarak görev almıştır. Burada kuduz laboratuvarında çalışmış ve bu görevden emekli olmuştur. Kariyeri boyunca “İstanbul/Pendik Bakteriyoloji ve Araştırma Enstitüsü” ile “Ankara Etlik Veteriner Kontrol ve Araştırma Enstitüsü” gibi önemli sağlık kuruluşlarında bakteriyolog veteriner hekim olarak görev yapmıştır. O dönemde sahada çalışan birçok kadının yaşadığı zorluk ve karşılaştığı engellerle Sabire Aydemir, laboratuvar ortamında çalıştığı ve o zamanda çok az kişinin sahip olduğu bilgi birikimi ile kariyeri bulunduğu için karşılaşmamıştır.
Başarılarının Onurlandırılması
1984 tarihinde kadınlara seçme ve seçilme hakkının tanınmasının 50. Yılı dolayısıyla “Türkiye Büyük Millet Meclisi”, Sabire Aydemir’i “Türkiye’nin İlk Kadın Veteriner Hekim” unvanıyla onurlandırılarak ödül ve plaket verilmiştir. Onun hayatı ve başarıları 2022 yılında önemli bir şekilde onurlandırılmıştır. İlk olarak Google, Aydemir’in 112. Doğum günü anısına özel bir doodle yayımlayarak onun anısını yaşatmıştır. Yine aynı yıl, memleketi Kastamonu’nun İnebolu ilçesindeki Kent Müzesi’nde Aydemir’e ait eşyalar ve ödüllerle donatılmış bir köşe oluşturulmuştur. Bu köşe, özellikle gelecek nesil Türk kadınlarına ilham vermeyi hedeflemektedir. 2016 yılında ise kendisine Türk Veteriner Hekimleri Birliği tarafından “Onur Ödülü” verilmiştir.
Kaynakça
“İlk Türk Kadın Veteriner: Sabire Aydemir”. binyaprak. Web. 17.11.24
“Sabire Aydemir 113 Yaşında!”. avho.prg.tr. Web. 18.11.24
“Sabire Aydemir: Türkiye’nin İlk Kadın Veteriner Hekimlerinden”.veterinary.ankara.edu.tr. Web. 18.11.24
Öne Çıkarılmış Görsel: https://cumhuriyetinoncukadinlari.com/sabire-aydemir.php
