Ari Aster Kimdir?
Ari Aster, 15 Temmuz 1968 doğumlu Amerikalı bir film yönetmeni ve senaristtir. Sinema dünyasında kısa süre içinde ismini duyuran modern korku yönetmenlerinden biridir. Ari Aster’in babası bir müzikal tiyatro yazarı, annesi ise bir sanat tarihçisiydi. Aster, küçüklüğünden beri sinemaya büyük ilgi duymuştur. Eğitimini, Amerikan Film Enstitüsü Konservatuvarı ve Santa Fe University of Art and Design tamamladı. Eğitim sürecinde birçok kısa film ve müzik videoları çekti. Eğitim hayatı tamamlandıktan sonra, Los Angeles’a taşınarak kariyerine devam etti.
Aster, yönetmenliğe 2011 yılında The Strange Thing About the Johnsons adlı kısa filmiyle başladı. Film, seyirciler açısından oldukça ilgi topladı. Kendi has sanat anlayışını bu kısa filmde ortaya koyan Aster, 2018 yılında ilk uzun metraj filmi olan Hereditary (Ayin) ardından 2019’da Midsommar (Ritüel) ve 2023’te Beau Is Afraid (Korkuyorum) filmleri ile büyük bir çıkış yakaladı. Ari Aster, bu filmleri sınırları zorlayan ve bu zamana kadar alışılmış olan korku filmleri kategorisinde farklı bir noktaya imza attı.
Ari Aster ve Sineması
Ari Aster’in filmlerinde duygular yoğun bir şekilde işlenir ve filmin geneli psikolojik gerilim unsurlarıyla donatılır. Aster’in yönetmenliğinde, seyirci filmdeki karakterleri objektif bir şekilde izler ve seyircinin karakterlerle bağ kurması engellenir. İlk uzun metrajlı filmi olan Hereditary, bir ailenin, atalarının korkunç sırlarını keşfetmeye başlamasını konu alır. Hereditary ile karakterlerin iç dünyasında ve hayatlarında yoğun olan karanlık bir tema görürüz. Filmin başından sonuna kadar olayların asıl sebebini açıklamadan ilerlemesi izleyicideki merak duygusunu taze tutar. Midsommar filminde ise ölüm ve ayrılık gibi evrensel konular yoğun bir şekilde işlenmiştir. Midsommar, daha önce nadiren karşılaştığımız bir aydınlık korku filmi teması içinde, karakterlerin yaşadıklarına anbean şahit olurken filmin sonunda bambaşka bir son ile karşı karşıya kalırız.
Yönetmenin bir diğer imzası ise, kullanılan semboller, motifler ve alt metinlerin derin bir şekilde işlenmiş olmasıdır. Örneğin yönetmen, Midsommar filminde sembol kullanımından ve motiflerden sıkça yararlanmıştır. Filmde kullanılan semboller, İskandinav mitolojisinden ilham alınarak oluşturulmuştur.
The Strange Thing About the Johnsons (2011)
Yönetmenliği ve senaristliği Ari Aster’e ait olan 2011 yapımı bu kısa filmin başrollerinde, Billy Mayo, Brandon Greenhouse ve Angela Bullock yer alıyor. Film, Flickerfest Uluslararası Kısa Film Festivali’nde En İyi Yabancı Film ödülünün yanı sıra, New Hampshire Film Festivali’nde Jüri Özel Ödülünü kazanmıştır. Film, aile içi istismar ve ahlaki sapma temalarını ele alır. Bir aile filmi gibi gözüken The Strange Thing About the Johnsons, anormal bir baba-oğul ilişkisini anlatır. Film, ikilinin rahatsız edici ilişkisiyle gerilimli bir hal alır. Aster burada, toplumdaki ahlaki değerleri ve aile kavramını sorgulamaya teşvik etmeye çalışırken bir yandan toplumsal tabuların sonuçlarını göstermeye çalışmıştır.
Munchausen (2013)
Yönetmenin bu kısa filmi, 30 dakika uzunluğunda olup kara mizaha dayanan bir anlatıya sahiptir. Filmin başrollerinde Annina Walt, Zachary Kamen ve Robert Verlaque gibi isimler yer almaktadır. Bu kısa film, pek çok festivalde olumlu eleştiriler almış ve 2013 Rhode Island Uluslararası Film Festivali’nde En İyi Kısa Film ödülünü almıştır. Munchausen, diğer kısa filminden farklı olarak, gülünç anların baskın olduğu bir anlatıdan aniden sorgulayıcı bir anlatıya geçerek izleyicileri kendine hapseder. Aster, insan doğasının karanlık ve derin yanını kendine özgü anlatımıyla izleyiciye sunar.
Hereditary (2018)
Ari Aster’in ilk uzun metrajlı filmi olan Hereditary, korku ve psikolojik gerilim türünde olan bir filmdir. Filmin kadrosunda Toni Collette, Alex Wolff, Milly Shapiro ve Gabriel Byrne yer almaktadır. Hereditary, Sundance Film Festivali’nde En İyi Yönetmen ödülünü kazanmıştır.
Hereditary, Graham ailesinin başına gelen trajik bir olay sonrası yaşadıklarını konu edinir. Film, atmosferik bir gerilim ve yavaş tempolu bir anlatımla izleyiciyi içine çeker. Aster, filmde gerilimi ustaca işler ve seyirciyi rahatsız edici sahnelerle etkisi altına alır. Bu film, bazı izleyiciler için şiddetli ve rahatsız edici sahneler barındırırken, psikolojik gerilim sevenler için zorlu ve çarpıcı bir deneyim sunar.
Midsommar (2019)
Aster’in 2019 yapımı filmi, psikolojik gerilim ve korku türünde etkileyici bir yapımdır. Kadrosunda ise Florence Pugh, Jack Reynor ve William Jackson Harper’ın yer aldığı film, Cannes Film Festivali’nde gösterime girmiştir ve 2019-2020 yıllarında birçok ödül almıştır.
Film, baş karakter Dani, sevgilisi Christian ve Christian’ın arkadaş grubunun İsveç’in köyüne yaptığı bir seyahati takip eder. Gittikleri köyde katıldıkları festival kutlamaları, zamanla gizemli ve dehşet verici bir hal almaya başlar. Filmin başlangıcı olayları başka bir yöne doğru götürse bile yönetmen, izleyiciye beklemediği bir final verir. Midsommar, büyüleyici görsel unsurlar, etkileyici set tasarımları ve atmosferik bir anlatımla dikkat çeker. Aster, seyirciyi bu ilginç ve korkunç ortamın içine çekmek için geniş açılar, yavaş hareketler ve renk paletleri gibi sinematik teknikler kullanmıştır. Filmin tek bir karesinde bile işlenen birden fazla olay örgüsü vardır. Filmde yer alan semboller ve motifler Aster’in imzası haline gelmiştir. Aster her filminde olduğu gibi Midsommar filmiyle de sıradan bir korku filminden daha fazlasını sunarak seyirciyi düşündürmeyi amaçlar.
Beau is Afraid (2023)
Aster’in Beau is Afraid filmi, 2023 yılında vizyona girmiş olan son uzun metrajlı filmidir. Film henüz vizyona girmeden önce, Beau is Afraid ismiyle değil Disappointment Blv (Hayal Kırılığı Bulvarı) olarak geçiyordu. Yönetmenin bu filmi diğer filmlerine kıyasla daha farklı bir noktada yer alıyor. Çünkü Beau is Afraid, bir korku filminden ziyade korku-komedisi tarzında kara mizah içeren bir filmdir. Hikâyenin başkarakteri olan Beau, küçüklüğünden itibaren ailesiyle sıkıntılı bir ilişkiye sahip olmuştur. Hiçbir zaman herhangi bir yere ait hissetmeyip kendini hep güvensiz ve tuhaf ortamlarda bulan Beau, korkuları ile yüzleşmek zorundadır.
Kaynaklar
Listelist. ‘’Çağdaş Korku Sinemasına Yetkin Örnekler Kazandıran Ari Aster ve 8 Filmi’’. 7 Mayıs 2023. web
Wannart. ‘’Korku Sineması Morfoloji Döneminin Dahi Yönetmeni: Ari Aster’’. 1 Ekim 2019. web
Filmloverss.’’Ari Aster’dan 6 Yönetmenlik Tavsiyesi’’. 16 Eylül 2019. web
Bantmag. ‘’Ari Aster’in gizemli yeni projesi “Disappointment Blvd.” Hakkında İpuçları’’ 23 Haziran 2021. web
