Amerikan Bağımsızlık Savaşı’nın fitilini ateşleyen en önemli olanlardan biri olan Boston Çay Partisi, vergilerden bunalan halkın Büyük Britanya‘dan gelen yüksek vergili çayı ve Büyük Britanya’yı protesto etmek amacıyla Boston limanına yanaşan İngiliz Gemilerine girip tonlarca çayı denize dökerek tarih sayfalarında yer edinmiş bir eylemdir.
‘‘ BOSTON LİMANI BU GECE BİR ÇAYDANLIK OLACAK!’’
Amerika Bağımsızlık Savaşı’nın çıkmasına sebep olacak olan Boston Çay Partisi olayı 16 Aralık 1773’te vatansever ve Özgürlük Oğulları (Sons of Liberty) üyesi olan Adam Collson’ın “Boston Limanı bu gece bir çaydanlık olacak!” diye bağırması ile protestocuların Kızılderili kılığına girip Boston Limanı’na tahmini 46 ton çay dökmesi ile gerçekleşmiştir. Daha sonra Kolonistler, vergilerin önemli bir parçası olan 1767 Townshend Yasası’nı protesto etmiş ve bunun üzerine İngiliz hükümeti Townshend Yasası’ndaki birçok vergiyi kaldırsa da çay vergisini kaldırmamıştır. Yaşanan bu eylemden kısa bir süre sonra Avrupa’da ciddi bir mali kriz yaşayarak yok olma eşiğine gelen İngiliz Doğu Hindistan Şirketi sahip olduğu milyonlarca pound değerindeki çayları borçlarını ödemek için kullanmanın bir yolunu aramaya başladı.
Bu girişimi göstermek için en uygun yer Amerika’ydı ancak vergilendirme konusundaki öfke ve İngiliz Doğu Hindistan Şirketi ile ilgili endişeler bunu fazlasıyla zorlaştırıyordu. Bu sorunları aşmak için 1773 yılında çıkarılan Çay Yasası eski vergiyi korusa da bazı tavizler vererek Amerikan kolonilerinde çayın maliyetini düşürdü. Ancak bu yeni düzende çay vergisinin hala adaletsiz olması, İngiltere Doğu Hindistan Şirketi’nin kolonilerde ayrıcalıklarla hareket ederek yerel tüccarların önünü kesen bir tekel haline gelmesi kolonistlerin şikayetlerinin devam etmesine sebep olmuştur.
AMERİKA’YA GİTMEK İÇİN DÖRT ÇAY DOLU GEMİ YOLA ÇIKTI
1773 yılının sonbaharında Dartmouth adındaki çay dolu ilk gemi Amerika’ya gitmek üzere yelken açmasından kısa bir süre sonra Eleanor, Beaver ve William isimlerindeki üç gemi daha Amerika’ya gitmek üzere yola çıktı. Kurallar gereği bir geminin limana yaklaşmasının ardından 20 gün içinde boşaltılması gerekiyordu. Aksi takdirde geminin içindeki malzemeler ele geçirilip açık artırmaya çıkarılırdı. 1773 yılının Kasım ayında Boston Limanı’na çayın gelişiyle, Boston’daki Faneuil Hall’da ne yapılacağına karar vermek üzere Bostonlular bir toplantı düzenlendi. Çok fazla insanın gelmesiyle Eski Güney Buluşma Evi’ne gitmeye karar verdiler.
Dartmouth gemisinin 28 Kasımda Boston Limanı’na demir atması ile kısa süre içerisinde çay hariç her şey boşaltıldı. Kimse çaya dokunmak istemedi ve kurallar gereği geminin 20 gün içinde boşaltılması gerektiği aksi takdirde açık artırmaya çıkacak olması gerginlik dolu bir bekleme oyunu yarattı. Eğer bu olursa daha fazla vergilendirme olacağı endişesi vardı. Boston, yasalara aykırı olduğunu bildiği halde çayı İngiltere’ye geri göndermeye çalıştı ve elbette Vali Thomas Hutchinson buna izin vermedi. Dartmouth, 16 Aralık’ta zorla boşaltılacaktı ve büyük bir grup vatandaş, Eski Güney Buluşma Evi’nde toplandı. Özgürlük Oğulları, Hutchinson’ın gemiyi geri göndermeyeceğini bildikleri için bir plan yaptılar. Özgürlük Oğulları’ndan bazıları 16 Aralık gecesinde gizlenerek Eski Güney Toplantı Salonu’na gitti. Seçilmiş bir grup erkek çay haricinde hiçbir şeye zarar vermemeye ve şiddet uygulamayacaklarına dair yemin ettiler. Daha sonra Kızılderili kılığında giyinip gemilerin bulunduğu yere doğru yürüyerek birkaç saat içinde 340 tane sandığı kırarak açtılar ve içindeki çayları Boston Limanı’na döktüler.
Bu olay, Bostonluların birçok tehditten sonra yaptığı en büyük olaydı. Bostonlular; ithalatçıları ve gümrük görevlilerini korkuttu, taşlar atarak camları kırdı, çay alıcılarına ölüm tehditleri yazarak evlerinde ve iş yerlerinde onların etrafını çevreledi, valinin kendilerine silahlı koruma sağlamasına izin vermediler ve onları müstahkem bir adaya sürgün ettiler. Boston’daki bu sansasyonel eylemler birçok Amerikalıyı şaşırttı. George Washington, George William Fairfax’a yazdığı bir mektupta, ”Bakanlık, Amerikalıların kendi rızaları olmadan asla vergilendirilmeyeceklerine güvenebilir; Boston’un davasına ilişkin despotluk önlemleri şimdi ve her zaman Amerika’nın nedeni olarak kabul edilecektir.” sözlerine yer verdi. Boston Çay Partisi ilk defa ezilenin ezeni alt etmesini simgelediği için Amerikan Bağımsızlık Hareketi’nde hatırı sayılacak bir yer ve öneme sahiptir.
Kaynakça
- Demirci, Esra. “Boston Çay Partisi”. Dem. 05.10.2022, Boston Çay Partisi Nedir? • Dem. Erişim Tarihi: 11.03.2023
- Martı, Cem Caner. “Boston Çay Partisi Olayı: Çay Fiyatlarının Protestosuyla Başlayıp Bağımsızlık Mücadelesine Dönüşen Hareket”. Listelist. 25 Aralık 2020, Boston Çay Partisi: Protestoyla Başlayıp Bağımsızlık Mücadelesine Dönüşen Eylem (listelist.com) Erişim Tarihi: 11.03.2023
- “Boston Çay Partisi”. TarihiOlaylar. Boston Çay Partisi | Tarihi Olaylar Erişim Tarihi: 11.03.2023
