Romantik ve komünist şair olarak bilinen Nâzım Hikmet, bana göre edebiyatımızın mihenk taşlarından, ve ulu çınarlarından biri. Bu kadar önemli bir insan olmasının yanı sıra, hayatı boyunca kavgasını sürdürmüş ve asla pes etmemiştir. Komünizm ve devrim deyince ilk akla gelen kişilerden biri olmayı başarmış, gençlere ve tüm insanlığa rehber olmuştur. Böylesine iz bırakmayı başarmış birinin aynı zamanda aşkta da bir o kadar yoğun ve coşkulu biri olduğunu söylemek mümkün. Hem devrimde, hem duygularda, her şeyiyle Nâzım Hikmet demek dolu dolu yaşamak demektir. Kendi dizelerinde de dediği gibi: “Yani öylesine ciddiye alacaksın ki yaşamayı, yetmişin de bile mesela zeytin dikeceksin…”
Kendisi de tam olarak hayatı boyunca bunu yapmış, işini de, aşkını da, kavgasını da sonuna kadar yaşamış ve asla vazgeçmemiştir. Bu yüzden her zaman en sevdiğim şair olarak kalacak; özgürlük ve devrim deyince ilk aklıma o gelecektir. Yaşadığını hissetmeyi öğrenmek demek, Nâzım Hikmet demektir. Bence her yaşta insanın ve özellikle gençlerin mutlaka okuması gerektiği şair, Türk Edebiyatı için hayatla ilgili birçok konuda külliyat niteliğinde. Şimdi biraz Nâzım’ın yazın dünyasına bakalım, onu ve bu güzel kalbinden akan dillere düşmüş aşk şiirini biraz daha yakından tanıyalım.
Nâzım Hikmet ve Edebiyat Yolculuğu
Tam adıyla Nâzım Hikmet Ran, şair, yazar, senarist ve fikir insanıdır. Cumhuriyet dönemi şairidir. Edebiyat dünyasında lakabı “Mavi Gözlü Dev”dir. İlk başta hece ölçülü şiirler yazmış, daha sonra serbest ölçüye geçiş yapmıştır. Hem biçim hem de tema olarak şiire büyük bir ferahlık ve rahatlık sağlamıştır. Kendisinden sonra gelen şairlere de örnek olmuştur. Şiirde yenilik ve devrim yaratmıştır. Şiirde kullanılan kullanılmayan kelimeleri ayırmadan, özgür koşuk ölçülerini tercih etmiştir. Propaganda tarzı manalı şiirler kaleme almıştır. Komünizm‘in propagandasını gerçekleştirmiş ve etki eden bir dil yaratmıştır. Fütürizm akımından etkilenmiştir. Türk Edebiyatında serbest nazım ve toplumcu gerçekçi şiir akımının öncüsü olarak kabul edilir. Birçok türde eser vermiştir ancak en çok şiir türünde popülerdir.
”Seni Düşünmek Güzel Şey” Şiiri Ne Anlatıyor?
Seni düşünmek güzel şey, ümitli şey
Dünyanın en güzel sesinden, en güzel şarkıyı dinlemek gibi bir şey…
Fakat artık ümit yetmiyor bana,
Ben artık şarkı dinlemek değil, şarkı söylemek istiyorum.
Nâzım’ın en bilinen ve sevilen aşk şiirlerinden olan Seni Düşünmek Nâzım’ın büyük aşklarından Piraye için yazılmıştır ve bu şiir her şeyden önce bir umudu resmediyor bence. Çünkü yazar başta sevdiğini düşünmenin umudundan söz ediyor. “Seni düşünmek güzel şey, seni düşünmek ümitli şey” derken onu düşünürken ne kadar mutlu olduğundan bahsediyor. Sevdiğinin güzelliğini ve değerini hissettiriyor. Hatta Nâzım, Piraye’yi o kadar çok seviyor ki, onu düşünme fikrinden “dünyanın en güzel sesinden en güzel şarkıyı dinlemek gibi bir şey” diye söz ediyor… Ancak ardından bu his umutsuzluğa dönüşüyor. “Fakat artık ümit yetmiyor bana” derken şairin umutsuz ve karamsar ruhunu çok net görüyoruz. Ardından bir sonraki dizede “ben artık şarkı dinlemek değil söylemek istiyorum” diyerek aslında sevdiğine olan hasretini ve kavuşma isteğini çok ince bir isyan ve dilek ile dile getiriyor. Devrimi anlattığı kadar aşkı da en güzel şekilde anlattığını düşündüğüm şair, umutla başlayan sözlerini sonunda bir umutsuzluk ve özlemle, kavuşma isteğiyle bitiriyor.
Şiirin Dil İncelemesi
Nâzım şiirde sade ve akıcı bir dil kullanmıştır. Yani okuyan herkes kolaylıkla şiiri anlayıp hissedebilir. Şiir kısa ancak derinlikli, güzel bir anlatım ve anlam içerir. Okuru içine çeken bir anlamı vardır çünkü yazarın romantik ve samimi bir ifade şekli vardır. Şiir boyunca çok fazla tekrarlar ve vurgular görülür. Bunun sebebi şiirin ritmini ve duygu yoğunluğunu arttırmak, lirik yönden aşkın gücünü, cümlelerle daha iyi vermek içindir. Kısa ve derin anlamlı bir aşk şiirinin tam da karşılığını çok iyi bir şekilde vermiş popüler şiirlerden biridir. Filmlerde kullanılmış, şarkı haline getirilmiş, insanların sevgilisine armağan ettiği şiirler arasına çabucak girmiştir.
Şiirdeki Duygular
Şiirin genel teması, sevgi ve özlem üzerine kuruludur. Okumaya başlarken hissedilen ilk duygu bence ümit duygusudur. Yazar, sevdiğini düşünürken dünyanın en mutlu, en umutlu insanı olduğunu okura hissettiriyor. “Dünyanın en güzel sesinden en güzel şarkıyı dinlemek gibi bir şey” derken bunu kastediyor. Diğer duygu ise bana göre ümitten sonra gelen ümitsizliktir. Çünkü şair hemen ardından şöyle bir cümle kuruyor: “Fakat artık ümit yetmiyor bana.” Sevdiğine olan aşkın artık uzaktan yaşanmadığını, ona olan hasretin içinden taştığını ve kavuşmaları gerektiğini söylüyor. Özlemini ve derin duygularını bu şekilde dile getiriyor. İki zıt duyguyu ve şairin kendisiyle iç çatışmasını şiirde art arda görüyoruz. Üçüncü duygunun ise arzu duygusu olduğunu düşünüyorum. Yani şair sevdiğine kavuşmak istediğini şöyle anlatarak şiirini bitiriyor: “Ben artık şarkı dinlemek değil şarkı söylemek istiyorum…”
İmge ve Semboller
Şairin şiir boyunca en büyük sembolü ve imgelemesi bence şarkı kelimesidir. Çünkü şair sevdiğini düşünmeyi bir şarkıya benzetiyor, bunun üzerinden bütün duygu ve ruh durumunu bize özetliyor. Şairin aşık olduğu kadını düşünmesi “dünyanın en güzel sesi, en güzel şarkısı, dünyadaki bütün güzel hislerin birleşimi.” Bu nedenle şiirde bir müzik sembolü mevcut. Ardından o şarkıyı artık dinlemek yerine söylemek istediğini, sevdiğine kavuşmak istediğini söylüyor. Yani onu artık zihninde düşünüp hayal etmek yerine kafasındaki imgeleri gerçekten yaşamak istediğini söylüyor. Burada hayalin yerini bir gerçekliğe bıraktığını görüyoruz. Yoğun arzunun getirdiği ikinci bir şarkı sembolü daha görüyoruz: “Ben artık şarkı dinlemek değil şarkı söylemek istiyorum” ve işte bu şekilde bir imge ve hayal dünyasıyla şair şiirini noktalar. Yani en başta da söylediğim gibi, Nâzım’ın hayata olan sevgisi, yaşama aşkı her şeyden büyüktür. Bu nedenle şiirde de genel olarak anlatmak istediği atmosfer, aşkını düşünürken çok mutlu olması, ancak bununla yetinemeyip artık bunu doğrudan yaşamak istediğinin bir ifadesidir.
Kaynakça
- Hikmet, Nazım. ”Nazım Hikmet Kimdir”. Milliyet. Eğitim Haberleri. 17 Haziran 2020. Web. 10 Eylül 2024.
- Hikmet, Nazım. ”Seni Düşünmek Güzel Şey Şiiri İncelemesi”. Sabah Gazetesi. Eğitim Haberleri. 27 Haziran 2024. Web. 10 Eylül 2024.
- Hikmet, Nazım. ”Nazım Hikmet Edebi Kişiliği”. Türk Edebiyatı. Kimdir?. Web. 12 Eylül 2024
- Hikmet, Nazım. ”Nazım Hikmet Edebi Kişiliği”. Sabah. Eğitim Haberleri. 9 Ekim 2023. Web. 13 Eylül 2024.
anlatımın çok hoş olmuş, keyifli bir yazıydı
teşekkür ederim efendim