Eğitim seviyesini en yüksek yerlere taşımaya çalışan, insan yetiştiren ve öğrencilerinin ufkunu açmaya çalışan öğretmenlerimizin ufkunu açan bazı kitaplar vardır. Zorlandıkları anda, bilgilenmek istediklerinde ve özdeşim kurmak istediklerinde okunması gereken kitapları derledik. Keyifli okumalar!
1. Masallarda Bir Peri Çıkar Karşınıza Gerçek Hayatta Öğretmen- Ahmet Şerif İzgören
Çok sevdiği öğretmenlerine ithaf ederek Ahmet Şerif İzgören’in kaleme aldığı kitapta, eğitim sistemi, öğretmen, öğretmenin çevre ile ilişkisi, toplum ve okul gibi birçok eğitimsel kavrama yer veriliyor. “Bu ülkenin sorunları ne sizce?” diye başlayan kitap, eğitim sisteminin doğru ve işlevsel olmasının önemine bol bol vurgu yapıyor. Kitabın bazı sayfalarında eleştirel yaklaşırken bazı sayfalarında yürek ısıtan örneklere ve gerçek yaşamdan anılara yer veriliyor. Kitabın isminden de anlaşılacağı üzere kitap; “öğretmenlerimiz”i elinde bir sihirli değnek varmışçasına ve bu değneği “nasıl” kullanmak gerekir kısmında bizlere yardımcı oluyor. Yer yer bilgilendirici, bazen eğlendiren bazen de duygu yüklü anlar yaşatan bu kitap sadece öğretmenlerimizin değil herkesin okuması gereken kitaplardan biri.
“Fen hocanı sevdin mi artık ömür boyu her yerde hücreler bölünür; sarı, buruşuk, yeşil, parlak bezelyeler görürsün.”
2. Okulsuz Toplum- Ivan Illıch
Ivan Illıch bu kitabıyla, çok farklı bir görüş sunuyor okuyucularına. Kitapta, okulun çocukların asıl yeteneklerini körelttiğini ve uygulanan eğitim sisteminin verimsiz bir sistem olduğunu söylüyor. Ezberci anlayışa karşı çıkarak not ve sertifika gibi bir neticeye ulaşmayı saçma ve gereksiz buluyor. Bununla birlikte birçok yorum yaparak bir antitez olarak okulsuz toplumu savunuyor. Kitabın içeriğinde genellikle okullu ve okulsuz toplum karşılaştırılıyor ve aslında baktığımızda da öngörüyle yazılmış bu kitabın şu anki Açık Öğretim ile de bir ilişkisinin olduğunu görebiliyoruz.
“…Enteresandır her insan, Alın yazıları gezegenlerin el yazısına benzer. Özeldir onlardaki her şey, Ve bir gezegen diğerine benzemez…”
3. Emıle ya da Çocuk Edebiyatı Üzerine- Jean Jacques Rousseau
Eğitim alanında başyapıtlardan sayılan, J. J. Rousseau’nun kaleme aldığı kitapta eğitimde ailenin önemine sıkça vurgu yapılıyor. Erikson’un bazı görüşlerine de değinilerek çocukların küçük yaştan itibaren gelişme dönemlerindeki eğitimi ele alınarak çoğu yerde bu duruma eleştiri getiriliyor. Rousseau ilk eğitimin en önemli eğitim olduğunu söylerken bir yandan da bu eğitimi aslında bir ayrım yaparak kadınların daha iyi verdiğini söylüyor. Kitabın dili biraz ağır olsa da kendini okutturan bir kitap olarak nitelendirilebiliyor.
“Çocuklarımızı yanlış yöntemlerle eğitir, sonra da onları adam olamamakla suçlarız.”
4. Beyaz Zambaklar Ülkesinde- Grigoriy Petrov
Kitabın kapağında da yazdığı gibi Grigoriy Petrov’un yazdığı kitap “Atatürk’ün okulların müfredatına konmasını istediği bir kitap” olma özelliğini gösteriyor. Mustafa Kemal zamanında il kez Türkçe’ye çevrilmiş olan kitapta Finlandiya’nın eğitim sistemi ve toplum düzeninden bahsediliyor. Şu an eğitimini çok gelişmiş olarak gördüğümüz Finlandiya’nın hangi aşamalardan, zorluklardan geçerek bu günlere geldiğine şahit oluyoruz.
“Herkes hayattan sadece bir şeyler almaya bakıyor. Fakat kimse hayata bir şeyler katmayı düşünmüyor.”
5. İlk Öğretmenim- Cengiz Aytmatov
Aytmatov’un kaleme aldığı kitapta Kırgızlar’ın örgün eğitime nasıl geçtiği ve bu yeniliğin, toplumlarında nasıl bir karmaşaya yol açtığını görüyoruz. Öğretmen ve öğrenci odaklı yazılan kitap çağdaş eğitime dikkat çekerek didaktik bir kitap olarak karşımıza çıkıyor. Halkın eğitime bakış açılarının pek de iç açıcı olmadığını çıkarabiliyoruz kitapta. Çoğu yerde hüzünlendiren kitapta öğrenci olan Altınay’ın ve halkın bakış açısını değiştirmeye çalışan öğretmen Düyşen’in çabasına şahit oluyoruz.
“Görün beni işte, ne kadar mutlu olduğumu görün! Okula gidip okuyacağım! Arkadaşlarımı da götüreceğim.”
6. 112 Öğretmenliğime Notlar- Müjdat Ataman
Belirli aralıklarla okumanın faydalı olacağı kitaplardan biri olan “112 Öğretmenliğime Notlar” kitabı Müjdat Ataman tarafından yazılmış bir kitap. 112 maddede öğretmenliğe dair birçok bilgi ve deneyim sunuyor okuyuculara. Okuması bir hayli kolay ve zevkli. Çokça yol gösterici olan bu kitapta altını çizdirecek birçok nasihat var. Yerinde tespitlerle tüm öğretmen ve öğretmen adaylarının okuması gereken kitaplardan biri olarak söylenebilir.
“Bilmediğiniz konularda , “bilmiyorum” demekten asla çekinmeyin. Siz bilgi kaynağı değil rehbersiniz. Dürüstlüğünüz öğrencileriniz için her zaman daha önemlidir.”
7. Öğretmenim Bir Bakar mısın? – Doğan Cüceloğlu
Bir kişisel gelişim kitabı özelliği gösteren Doğan Cüceloğlu’nun kaleme almış olduğu kitapta Öğretmenlik mesleğinin kutsal olmasının nedenleri ve aslında olunması gereken öğretmen modeli ortaya konuyor kitapta. Akıcı ve sade bir dille yazılan kitap tüm öğretmen ve öğretmen adaylarının başarı ve güçlerinin, öğrencilerinin ve etrafındaki herkesin hayatlarına dokunabilme özelliklerinin farkına varmalarını sağlıyor. Öğretmenin öğrencisine bir bakış ve tek bir sözüyle o öğrenciyi alıp bambaşka bir hayat sunacağını söylüyor Doğan Cüceloğlu bizlere.
“Hiç kimse, ama hiç kimse, tesadüfen öğretmen olmamalıdır.”