”Köpekler konuşur. Ama sadece dinlemesini bilenlere.”
(Orhan Pamuk – Stray in Kars)
İnsanların en yakın dostlarından biri olan köpekler hayatlarımızın gündemi dışında sanat eserlerinde de sıkça yer almışlardır. Sokaklarda zehirli böcek ve sürüngenlerin çoğalmasını önleyen, evlerde insanlarla dostluk kuran sadakatleriyle ünlü köpekler; sanat tarihi boyunca birçok tabloda ve heykelde tema olarak kullanılmıştır. Köpeklerin ana tema olarak yer aldığı en ünlü tablolardan bazılarına gelin beraber bakalım!
Le Chien (The Dog) – Pablo Picasso
Birçok yeteneğinin yanı sıra hayvanlara olan sevgisiyle de ünlü olan Pablo Picasso birçok tablosunda farklı hayvanlara yer vermiştir. Çağdaş ve minimal eserlerinden olan Le Chien (Köpek) tablosunda Picasso, kendi köpeğini ana obje olarak tuvale taşımıştır.
Tablo, sadece ince çizgilerle resmedilmiş bir köpek silüetinden oluşmaktadır. Tek seferde oluşturulmuş çizgilere rağmen hangi köpeği simgelediği açıktır. Pablo Picasso’nun, sosis köpek olarak bilinen Dachsund ırkından köpeği Lump, sahibiyle tanıştığı andan itibaren onun peşinden ayrılmamıştır. Pablo Picasso, Lump’ı o kadar çok sevmiştir ki köpeği bir seramik eserinin üzerine işlemiştir. Ardından da Le Chien adlı tablosunda Lump’ın silüetini resmetmiştir.
Arearea – Paul Gauguin
1891 yılının Nisan ayında ressam Paul Gauguin’in Tahiti’ye yaptığı seyahatte resmettiği Arearea tablosu sanat dünyasında adını birçok konuda duyurmuştur. Tablodaki köpek ise eserin en önemli noktalarından biridir.
Eser gerçekliğin ve hayal gücünün bir araya gelişinin sonucudur. Ön planda gerçekçi unsurlar yer alırken arka planda gerçek üstü motifler yer almıştır. Bu yağlı boya tablosundaki kırmızı köpek de gerçekliğe dahildir. Köpeklerin doğanın ve hayattaki gerçekliğin en önemli parçalarından biri olduğunu simgelemiştir.
Portrait of Maurice – Andy Warhol
Pop Sanat Akımı’nın en ünlü sanatçılarından olan Andy Warhol’un unutulmaz eserlerinden biri de Portrait of Maurice (Maurice’in Portresi) adlı eseridir.
Ünlülerin portrelerini yapmayı çok seven Warhol, dönemin birçok ünlüsüne teklif götürmüştür. Hatta ünlü Marilyn Monroe eseri de böyle ortaya çıkmıştır. Teklifini reddedenlere ise sahip oldukları bir evcil hayvanın portresini de yapabileceğini söylemiştir. Warhol’un birçok hayvan portresi resmetmiş olmasının nedeni de aslında budur.
Hayvan portrelerinin en ünlüsü ise Portrait of Maurice olmuştur. Gabrielle Keiller’ın çok sevdiği Dachshund (sosis köpek) ırkından köpeği Maurice’in portesidir. Bu portrede kullanılan mor renginin yoğunluğu ve bir köpeğe özel portre yapılması onu Pop Art’ın vazgeçilmez bir parçası kılmıştır. Andy Warhol, bu portreyi yaratırken Keiller’ın ölmeden önce Maurice’i çektiği polaroid fotoğraflardan yararlanmıştır.
A Friend in Need – Cassius Marcellus Coolidge
Birçok köpeğin bir masa etrafında poker oynadığı 1894 yapımlı A Friend in Need tablosu aslında 1903 yılında tekrardan on altı parçalık bir resim serisinin bir parçası olarak yaratılmıştır. Tablo yapıldığı dönemde Amerikan halkının sahip olduğu kültürel özellikleri yansıtmıştır. Cassius Marcellus Coolidge’in ünlü eseri sadece yapıldığı dönemle kalmamış günümüze kadar birçok dizi, film ve reklamda ilham olarak kullanılmıştır.
Tablonun bu kadar ünlü olmasının sebebi aslında sembolize ettiği gerçeklerdir. Yedi köpek poker oynarken iki tanesi hile yapmakta, diğerleri içki ve tütün tüketmektedirler. Amerikan erkeklerinin yoğun çalışma saatleri sonrası kapitalizmden kaçarken yakalandıkları kumar tuzağı simgelenmiştir.
Hector, Nero, and Dash with the parrot, Lory – Sir Edward Landseer
Hayvanların resmini en iyi çizen ressamlardan biri olan Sir Edward Landseer’ın en ünlü eseri olan Hector, Nero, and Dash with the parrot, Lory (Hector, Nero ve Dash papağan Lory ile) adlı tablo köpeklerin tema olarak alındığı en önemli sanat eserlerinden biridir.
24 Kasım 1837’de Kraliçe Victoria, günlüğüne Sir Edward Landseer’ın ona Hector ve Dash’in Kraliçe’ye özel çizilmiş bir resminin taslağını gösterdiğini yazmıştır. Beş gün sonra ise resmin yeni hâlinin hâlâ bir taslak olduğunu ancak çok güzel bir tablo olacağını not düşmüştür. 9 Haziran’da ise Kraliçe Victoria tablonun tamamlanmış olduğunu not düşerek bu tablonun hayal edilebilecek en güzel şey olduğunu yazmıştır.
Tablo bir kraliyet koleksiyonu parçası olmasına rağmen köpeklerin doğal bir pozisyonda resmedilmesi, kraliyet ailesinin bir üyesi olan köpeklerin bu tabloda ölümsüzleştirilmesi ve perspektifin aşağıdan alınmış olması nedeniyle resim doğal bir havaya bürünmüştür. Tablo her ne kadar köpeklerin doğal hâlini yakalamış olsa da onların duruşları birer kraliyet üyesi olduklarını da göstermektedir.
Bu yazıda insanların can dostu olarak bilinen köpeklerin yer aldığı en ünlü beş sanat eserinden bahsettik. Onlar her zaman hayatlarımızın vazgeçilmez bir parçası olmuşlardır. Sadece hayatlarımızla kalmayıp sanatta da tema olarak sıkça tercih edilmişlerdir.
Kaynak:
“Köpekler konuşur, dinlemesini bilene: Stray in Kars”. Bantmag. Web. 04.06.2024
“Dog”. pablopicasso.net. Web. 04.06.2024
“Arearea”. Musée d’Orsay. Web. 04.06.2024
“Portrait of Maurice”. National Galleries of Scotland. Web. 04.06.2024
“A Friend in Need 1903”. Reproduction Gallery. Web. 04.06.2024
”Hector, Nero, and Dash with the parrot, Lory”. Royal Collection Trust. Web. 04.06.2024
